Ey farzand, agar hofiz bo`lsang, xushfe’l, quvnoq bo`l, hamisha pok, mutayyab va xush zabon bo`lg`il va o`z ishingga mashg`ul bo`lg`il, yaramas xulq, qo`pol bashara bo`lmag`il. Hamma vaqt og`ir yo`llarni chertmag`il, chunki barcha mashq va ohangni bir xilda chertish shart ermasdur, nedinkim odamlarning barchasi bir xilda bo`lg`on ermaslar, ta’blari ham bir-biriga muvofiq ermas, ya’ni xalq muxtalif durlar. Shul vajdin, bu fanning ustodlari san’atga shundoq tartib bermishlarki, avval podshohlar majlisi uchun xisravona dostonlar tuzmishlar, undin so`ng vaznsiz bir og`ir yo`l tuzmishlarki, uni ikki surud bila aytsa bo`lur va unga og`ir yo`l deb ot qo`ymishlar. Bu yo`l qarilarning va xiradmandlarning ta’biga mos kelmush erdi va bul yo`lni mazkur qavm uchun tuzdilar. Undin so`ng ersa ko`rdilarki, xalqning barchasi qarilar va xiradmandlar ermasdurlar. Shundan keyin lojaram yigitlar uchun bir yo`l tuzatdilar. Undan keyin engilroq vaznlik she’rlar uchun engil yo`llar tuzib, ularga xafif deb ot qo`ydilar, og`ir yo`ldan so`ng bu xafif yo`lni chertdilar. Mutriblar qarilar hak yigitlar ham undan bahramand bo`lsinlar, dedilar. Undan keyin yosh o`g`lonlar va latif ta’b odamlarning ba’zilari bebahra qoldilar. Mazkur qavm uchun tarona aytmoqni paydo qildilar, toki mazkur qavm ham bahra va rohat topg`aylar, chunki barcha vaznlarning orasida taronadan latifroq vazn yo`qdur. Demak, bularning barchasini birdek qilib chertmag`il va bir xilda kuylamag`il, mening bayon qilg`nimdek chertib, aytg`il. Bas, barcha ulus seniig sozingdan, ovozingdan bahramand bo`lsin.
        Bir majlisda o`ltursang majlis ahlig`a qarag`il, agar eshitguvchi qizil yuzlik va mosh-birinch soqollik bo`lsa, payvas zer tor bila chertg`il; agar sariq yuzlik bo`lsa bo`sh tor bila chertg`il, agar qora yuzlik, nahif va savdoyi bo`lsa, ko`proq uch tor bila chertg`il, agar oq, semiz va martub bo`lsa, ko`proq bam bila chertg`il, nedinkim bu rudni odamning to`rt ta’bi uchun muhayyo qilmishlar. Bu aytg`onlarimda mutriblik, ya’ni she’r aytmoq sharti va rasmi yo`qdur. Hofizlik qilsang, she’r yozmoqni ham bilsang, o`z she’ringni aytmoqqa haris bo`lmag`il, nedinkim sening she’ring o`zingga xush kelsa ham, boshqaga xush kelmasligi mumkin, chunki hofizlar xalq she’rinnng roviysidur, o`z she’rining roviysi emas.
        Agar seni bir majlisga olib borsalar, unda ikki kishi nard o`ynab o`tirg`on bo`lsa, garchi sen nardboz bo`lsang ham, hofizlikni tark etib ularning ta’lim va tomoshasiga mashg`ul bo`lma, chunki seni hofizlik uchun keltirmishlar, nardbozlik uchun keltirg`on emaslar.
        Har surudni o`rg`onsang vazndin g`ofil bo`lmag`il., vaznsiz tarona aytmag`il va g`azal yozmag`il. Kuylar vaqtingda suruding boshqa joydan, sozing boshqa joydan bo`lmasin. Agar bir kishiga oshiq bo`lsang, butun kunni boshidan oxirigacha o`zingga xush kelg`on g`azalni aytmoq bila o`tkarmag`il (bunday g`azal) o`zingga xush kelsa ham o`zgalarga xush kelmag`usidur. Har surudni boshqa bir ma’nida aytg`il.
        She’r va g`azalni ko`p yod bilg`il va har turli she’r yozishni o`zingga lozim bilg`il. Har vaqtning o`ziga munosib g`azallarni o`qig`il: bahorda xazonga munosib, xazonda bahorga munosib, qishda yozga munosib va yozda qishga munosib g`azallarni o`qimag`il.
        Agar nazirsiz ustod bo`lsang ham majlis ichidagi hariflarga qarag`il, agar musiqiydan zavq olg`uvchi qarilar va xos odamlar bo`lsa, mutriblik qil, yaxshi yo`llarni va navolarni chertg`il. Qarilik va dunyoning mazammatidan ko`proq surud aytg`il. Agar majlis ahli yosh yigitlar bo`lsa, engil yo`llarni ko`proq chertg`il va oson surud aytg`il. Agar majlis ahli sipohiy va bahodirlar bo`lsa, urush qilmoqda va qon to`kmoqqa va iyorlik qilmoqqa oid maxsus she’rlarni o`qig`il. Bunday vaqtda ulug` yo`llardan – iroq, navo, faryod va bularga o`xshashlarni chertaman deb majlisni sovutmag`il. Yana diqqat qilib qarag`ilki, mazkur bazmda har kishi qaysi yo`lni yaxshi ko`radi, shu kishaga kosa etg`on choqda uni aytg`il. Unday vaqtda ul odamlardan biror narsa umid qilsang, shuni topasan, nedinkim hofizlik yaxshi xunardirki, eshitg`on odamlarning ko`nglini olursan.
        Har majlisdaki bo`lsang, bodani va nabizni oz ichg`il, chunki sen tanga olishing lozim. Tangadan esa qancha bersalar, rozi bo`lg`il. Hargiz ummatlarga istiza qilmag`il va ishrat ahli mast bo`lg`on paytda sen o`z do`stlaring bila so`zlashmakka mashg`ul bo`lg`il, nedinkim, tanga bu ishdan hosil bo`lur.
        Hofiz bo`lsang arbada qilg`uvchi bo`lmag`il, toki arbada sababidan hofizlik tangasi qo`lingdan ketmasin va boshing yorilib, to`ning yirtilib, tanburing sinib uyingga qaytib bormag`il, nedinkim hofizlar mastlarning muzduri bo`lurlar. Arbada va gustohlik qilg`on muzdurga muzd bermaslar.
        Agar majlisda bir odam seni maqtasa, ta’rif qilsa, sen unga mehribonlik ko`rgizg`il va u qaysi surudni xohlasa shuni aytg`il, toki o`zgalar ham seni ta’rif qilsunlar, mast bo`lg`onlaridan so`ng ul ta’rifga loyiq tanga bersunlar. Agar mastlar bir yo`la surud ayt desalar, uni aytmoq senga malol kelmasin, har na buyursalar, shuni chertg`il va shuni aytg`il, nedinkim mutriblarning ulug` hunari mastlarning ishiga sabr qilmoqdur. Agar sabr qilmasalar, muzdurlik in’omidin mahrum bo`lurlar. Yana debdurlarki, hofiz ko`r, kar va soqov bo`lmog`i kerakdir. Agar hofiz bir majlisga borsa, unda ko`rg`on va eshitg`on narsalarni o`zga joyga borib aytmasun. Bunday mutrib hamisha aziz va arjumand bo`lur.

Mutayyab — xushruy. yo`l — maqom, ohang. Muxtalif — har xil. Surud — ashula, qo`shiq, Hafif — vazni engil, Mutrib — sozanda. Latif — yumshoq, muloyim, go`zal, yoqimli. Mosh-birinch — mosh-guruch. Payvasta — o`zaro bog`langan, tutash, doimiy, uzluksiz. Zer — musiqiyda eng ingichka va nozik ovoz. Nahif - ozg`in. Martub — rutubatli, ho`l, nam. Bam — musiqadagi baland tovush. Rud — musiqa cholg`u. Xaris — berilib ketmoq, hirs qo`ymoq. Roviy — hikoyachi, rivoyat qiluvchi. Nazirsiz — benazir — mislsiz. Harif—ulfat. Mazammat — yomonlik, ko`rlik. Ummat — bir tilda so`zlashuvchi insonlar majmui. Istiza — janjal, kurash. Arbada — shovqin-suron, to`polon, qiy-chuv, g`azab. Muzdur — yollanib ishlovchi, mardikor.
Gustoh — odobsiz, andishasiz, tortinmaydigan. Muzd — ish haqi, xizmat haki, to`lov.